HIST PhD Uygar Aydemir ve Marloes Cornelissen'in konferans katılımları
Tarih programı doktora adaylarında Uygar Aydemir ve Marloes Cornelissen, 25 Mayıs 2013 tarihinde Birmingham Üniversitesi’nde düzenlenen Bizans, Osmanlı ve Modern Yunan Çalışmaları Merkezi 14. Senelik Lisansüstü Kollokyumu’na katılmışlardır. Uygar, “Artistik Sübjektiviteden Politik Kolektivizme Yeni Osmanlılar’dan Namık Kemal” başlıklı makalesini, Marloes ise “Osmanlı Saray Çevresinde Maddi Kültür: Erken Modern İstanbul’unda Borç İçinde Bir Elçi, Jacobus Colyer” başlıklı makalesini sunmuşlardır.
Uygar Aydemir Makale Özeti:
1865 senesinde kurulmuş olan Genç Osmanlılar, edebiyatçılar, gazeteciler ile aktivistlerden oluşan ve Osmanlı İmparatorluğu’nda bir parlamento kurulmasını sağlayarak devleti liberal anayasal bir monarşiye dönüştürmek isteyen gizli bir gruptu. Türkiye’de kamusal alanın oluşmasını demokratik bir toplumun temeli olarak gördükleri için gazetelerde yazılar yazıp edebiyat alanında eserler verdiler. Osmanlı Devleti için bir parlamento isteklerinde büyük ölçüde ortak olsalar da, bunun nasıl gerçekleştirileceği konusunda, toplumsal arkaplanlarından ve siyasi fikirlerinden kaynaklanan görüş ayrılıkları vardı. Ürettikleri çok sayıda yazılı eser sayesinde onların içinde bulundukları grubu ve Osmanlı toplumunu nasıl anlayıp kavramsallaştırdıklarını bugün ayırt edebiliyoruz.
Yeni Osmanlılar içinde en tutarlı ve gelişmiş ideolojiye sahip olan kişi, Namık Kemal’di. Bu sebeple, fikirleri hem kendi zamanında hem de kendinden sonra en etkili ve kalıcı olan grup üyesi, o oldu. Namık Kemal, gazete ve mecmuaları, toplumsal değerleri etkilemenin, değiştirmenin, oluşturmanın ya da onaylamanın ana arenası olarak kabul etmişti. Bu makale, yazarın bireyselliğini siyasi bir grup içerisinde hangi açılardan ön plana çıkardığı açısından gazete yazılarının bir incelemesini içermektedir. Ayrıca, yazarın mektupları ve oğlunun hatıraları, yazarın sanatsal üretimiyle kıyaslanarak Namık Kemal’in karakteriyle entelektüel kimliği arasındaki ayrım ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu yolla, siyaseten aktif bir grup içerisinde bulunan bir yazarın yaptıklarının arkasındaki şahsi motivasyonların açığa çıkarılması hedeflenmiştir.
Marloes Cornelissen’in Makale Özeti:
Felemenk Cumhuriyeti’nin 17. yüzyılın sonu ve 18. yüzyılın başında İstanbul büyükelçiliğini yapmış olan Jacobus Colyer (1657-1725), öldüğünde arkasında büyük miktarda borç bırakmıştı. Bu yüzden, mülkünün tamamına el konularak açık artırmayla satıldı. Elçilik malikanesinde ve yazlığında bulunan eşya, halılar ve kıyafetler oda oda, şu an Lahey’deki Hollanda Milli Arşivi’nde bulunan ve Hollandaca ile Osmanlı Türkçesinin karışımı bir dil ile tutulmuş tereke kaydına geçirildi.
Makale, bu maddî kültür kaydının incelenmesiyle, elçi Colyer’in 17. ve 18. Yüzyıllar İstanbul’undaki sosyal kimliği ve sosyal statüsü hakkında neler öğrenilebileceği tartışmasını içeriyor. Colyer, mirasında açıkta çıktığı üzere, girift bir kültürler ve milletler arası ilişkiler ağı, akrabalık ve ticaret bağları oluşturmuştu.