Tarih Semineri: Derin Terzioğlu (Boğaziçi Üniv Tarih Bölümü)

Sabancı Üniversitesi

Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi

Tarih Konuşmaları Dizisi

The Kadızadelis in the Palace: Contradictions of Piety and Conformity in 17th century Ottoman Istanbul

Derin Terzioğlu

(Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü)

Özet

Sunuşun amacı Kadızadeli olarak bilinen ve 17.yüzyıl İstanbul'unda etkili olan militan Sünni ihya hareketini yeniden değerlendirmek ve özellikle sarayla ilişkisini gözden geçirmektir. Günümüz tarih yazımında Kadızadeli hareketi Sufi karşıtı, gayrı Müslim aleyhtarı ve diğer birçok niteliğiyle Osmanlı şehir toplumunun hassasiyetleri ve normlarıyla uyumsuz bir tür İslami köktendincilik olarak ele alınmıştır. Söz konusu Kadızadeli imajı yalnızca konuyu fazlaca basite indirgemekte kalmamakta, ayrıca bu hareketin nasıl ve neden 1630'lardan 1680'lere değin gerek saray halkı ve gerekse de İstanbul ahalisi arasında dikkate değer nüfuz sergilediğini izah etmekte yetersiz olmaktadır. İdeolojik bakımdan Kadızadeliler, ulema seçkinleri ve Sufiler arasında zannedildiği kadar bir uçurum yoktu. Gerçekten de ulema ve Sufi saflarından "emr bi'l-maruf ve nehy ani'l-münker" ilkesini geçerli kılma çağrıları eksik olmayıp kahvehane, tasavvuf musikisi ve raksı mekruh birer bidat olarak telakki ederek Kadızadelilerle ortak tavır alan ulema ve Sufiler hiç de az değildi. Daha da ilginci, Kadızadeliler kendileri yaydıkları mesajlarda ince ayardan kaçınmayıp İstanbul ahalisi ve saray çevrelerine yönelik olarak vaziyete göre gündemlerindeki belirli maddeleri öne çıkarıp diğerlerini arka plana itmişlerdir.     

22 Nisan 2008 (Salı)

14:00-15:30

SSBF G049