SSBF Konferansları: Timur Kuran (Duke Üniversitesi)

Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi Konferansları

Orta Doğu’nun Ekonomik Geri Kalmışlığında
İslam Hukukunun Tarihsel Rolü

 

Timur Kuran, Duke Üniversitesi


05 Mart 2009 (Perşembe) – 14:40 - 16:00
Üniversite Merkezi G030 (Sinema Salonu)

Orta Çağ boyunca dünyanın gelişmiş bölgeleri arasında bulunan Orta Doğu, 1700’lere gelindiğinde ekonomik açıdan geri kalmış bir bölge olarak görülmeye başlamıştı. Bu değişimin ana nedeni Batı Avrupa ekonomik kurumlarını yenilerken Orta Doğu’nun hukuksal altyapısının değişmemesidir. Darboğazlar yaratan kurumlar arasında sermaye birikimini engelleyen İslam miras hukuku; modern teknolojilerin üretkenliğini arttıran tüzel kişilik kavramının İslam hukukunda bulunmayışı; ve çeşitli yararlarına karşın kaynakların üretkenliğini sınırlayan vakıf kurumu sayılabilir. Ekonomik kalkınmanın önündeki bu engeller 19. yüzyılda başlatılan radikal reformlar yoluyla büyük ölçüde aşılmıştır. Yine de geleneksel İslam hukuku, Orta Doğu’nun günümüzdeki zaaflarının nedenleri arasındadır. Örneğin bölgedeki özel sektörlerin zayıflığı ve eğitim seviyesinin düşüklüğü buna dayandırılabilir.

Timur Kuran, halen Duke Üniversitesi’nde ekonomi ve siyaset bilimi profesörü olarak çalışmakta olup Gorter Ailesi İslam Bilimleri Kürsüsünü de yürütmektedir. Genel araştırma alanı sosyal değişim, özellikle de kurumlarla tercihlerin evrimi üzerinedir. Kuran, Orta Doğu ekonomi tarihi ve düşünü üzerine dünyaca ünlü bir otoritedir. Sabancı Üniversitesi’nde vereceği konuşmasının da konusu olan son projesi, gerek Orta Doğu’nun ekonomik başarılarında gerekse ekonomik kurumlarının zamanla durgunlaşarak bölgenin geri kalmasında İslam’ın rolü üzerine kapsamlı bir çalışmadır. Başlıca yapıtları arasında Harvard Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan Private Truths, Public Lies: The Social Consequences of Preference Falsification ve Princeton Üniversitesi Yayınları’ndan çıkan Islam and Mammon: The Economic Predicaments of Islamism yer almaktadır. Bu yapıtlar Türkçe dahil bir çok dile çevrilmiştir. Timur Kuran, Robert Lisesi’nden mezun olduktan sonra Princeton Üniversitesi’nden lisans derecesini, Stanford Üniversitesi’nden de doktorasını almıştır. Ardından 1982-2007 yılları arasında University of Southern California’da çalışmıştır. Kuran aynı zamanda Princeton’daki Institute for Advanced Study’de; John Olin Ziyaretçi Profesörü olarak University of Chicago Graduate School of Business’ta; ziyaretçi öğretim üyesi olarak da Stanford Üniversitesi’nde görev almıştır. Halen, International Economic Association’ın yönetim kurulu üyeliğini ve Cambridge Üniversitesi Yayınları’nda bir kitap serisinin editörlüğünü yürütmekte olup beş bilimsel derginin editörler kurulunda yer almaktadır.